گلخانه
گلخانه سیستمی برای اصلاح و مدیریت عوامل محیطی است که به گیاهان اجازه می دهد در آب و هوای مناسب و کنترل شده در طی فصول مختلف رشد کنند. فناوری گلخانه ای در تغییرات اقلیمی اهمیت پیدا می کند که بر تولید با کیفیت بالا همراه با بهره وری بالاتر از منابع موجود تاکید دارد. با این حال، بهره‌وری و کارایی فناوری گلخانه کاملاً به انواع سازه‌های گلخانه‌ای مورد استفاده برای تولید بستگی دارد. روند اخیر در رشد جمعیت انسانی، همراه با پیشرفت الگوهای مصرف، بر توسعه ساختارهای گلخانه ای مدرن تاکید دارد.
سازه های گلخانه
نوع و تجهیزات سازه مورد استفاده در هر منطقه به طور کلی با محیط محلی، در دسترس بودن مصالح ساختمانی و محصول مورد نظر مطابقت دارد. در هر منطقه، اجزایی مانند مواد پوششی، سیستم های کنترل آب و هوا، تجهیزات آبیاری و کوددهی به طور منظم توسط کشاورزان، طراحان و محققان ارزیابی می شوند تا کارایی آنها را بهبود بخشند، ورودی ها را کاهش دهند و اثرات نامطلوب زیست محیطی را کاهش دهند.
کارایی و بهره وری عملیات گلخانه ای تا حد زیادی به نوع ساختار مورد استفاده بستگی دارد. از این رو، به بحث مختصری در مورد انواع ساختار گلخانه و اجزای آنها خواهیم پرداخت.
سازه های گلخانه ای:
- یک طرفه
- نیمه دوطرفه
- آ شکل (A-shaped)
- جوي پشته اي
- نیم استوانه اي (Quonset)
ساختار گلخانه:
- تک واحدي
- چند واحدي (متطل به هم-مرکب )
گلخانه از نظر دما چند دسته است:
- سرد
- گرم
- نیمه گرم
- گرم و مرطوب
ساخت گلخانه در ایران:
به طور کلی سازه گلخانه در کشور ایران مبتنی بر دو طرح کمانی و شیروانی (قله ای) می باشد. با توجه به شراط محیطی هر منطقه سازه های متفاوتی از نظر شیب و اندازه دارد. در مجموع، برای تحقق اهدافی مهم از جمله حداکثر دریافت نور و بهره وری هرچه بیشتر از مساحت های کمتر زمین می باشد.
گلخانه‌های تونلی:
- تک‌واحدی
- چند واحدی (مرکب)
در بررسی انواع سازه ها، به 4 فرم کلی اشاره می کنیم:
سازه تونلی؟
یکی از متداولترین سازه های موجود در جهان، گلخانه های تونلی هستند که نحوه ساخت آنها بسیار اسان و مقرون به صرفه می باشد. سازه تونلی را با نام های کواست یا استوانه ای نیز می شناسیم. انواع سازه تونلی، نسبتاً ارزان است و به سرعت نصب می‌شود و به علت شکل منحنی خود از مقاومت بالایی در برابر باد و برف برخوردار هستند.
شکل 1. سازه تونلی
همچنین امکان دریافت حداکثری نور خورشید را برای گیاهان فراهم می‌کند. سازه تونلی با افزایش دوره رشد گیاهان بیشترین سود را در مقایسه با سایر سازه ها دارند. درصورتی که تونل ساخته شده ارتفاع زیادی داشته باشد، گیاهان در آب وهوای کنترل‌شده‌تری رشد می‌کنند و تأثیر هوای گرم یا سرد را به حداقل می‌رسانند.
شکل1. گلخانه تونلی
ویژگی‌های گلخانه‌های تونلی:
احداث سازه تونلی بسته به نوع محصول تولیدی، شرایط اقلیمی و مساحت زمین طراحی‌های متفاوتی دارد، به طور کل طول سازه های تونلی بسته به مساحت زمین متغیر می باشد و عرض آنها در ابعاد تقریبی ۶ الی ۱۲ و ۲ الی ۴ در ارتفاع طراحی می‌گردند.
- دارای سقف کمانی هستند (استقامت گلخانه‌های اسپانیایی را ندارند).
- هزینه ساخت کمتر
- ابعاد کوچک‌تر نسبت به سایر گلخانه‌ها (کاهش نیاز به انرژی برای گرم شدن و تهویه هوا)
- مقاومت بالا سازه (ساخته شده از فولاد گالوانیزه)
مزایای سازه تونلی
- تولید محصول بیشتر در مقایسه با گلخانه های پیوسته.
- قابلیت نصب موقت.
- ارزان و مقرون به صرفه (در مقایسه با سایر گلخانه ها).
- مقاوم در مقابل جریان باد.
- کاهش ۴۰ درصدی مصرف انرژی فسیلی (برای سازه های دوپوش).
- افزایش سطح حفاظت از گیاهان (کاهش استفاده ازسموم و مواد شیمیایی).
- کاهش هزینه ها و صرفه جویی در وقت.
گلخانه‌های سیرکولار
سازه سیرکولار سقف کمانی شکل دارد. این سازه ها در تمام طول روز افتاب گیر می باشند چرا که ساختار آنها معمولا به صورت شمالی – جنوبی می باشد. به طور معمول در سازه های سیرکولار امکان سکوبندی وجود ندارد و کشت صیفی جات در کف گلخانه صورت می گیرد. سازه های سیرکولار معمولاٌ پوششی از جنس پلاستیک دارند.
شکل2. گلخانه سیرکولار
مزایای گلخانه سیرکولار:
- پایداری بیشتر در هنگام وزش باد
- مقرون به صرفه
- تابش مستقیم خورشید در تمام طول روز
- حداکثر تهویه در گلخانه (کمترین سطح پوشش)
شکل3. گلخانه احداث شده سیرکولار
گلخانه‌های قله‌ای (شیروانی)
ساخت سازه های قله‌ای، نسبت به سایر سازه ها به هزینه بیشتری احتیاج دارد. سازه های قله‌ای دارای سقف‌هایی با شیب ۲۵ تا ۳۰ درجه، دیواره‌های عمودی و مقاوم در برابر برف هستند. قابلیت انتقال نور بالا از مهمترین مزیتهای سازه های قله ای می باشد. هزینه ساخت انواع سازه شیشه‌ای کمی بالا است و همین امر باعث می شود که سازه های دیگر جایگزین آن بشود.
شکل4. طرح قله ای (شیروانی)
گلخانه های گاتیک
طرح سازه‌های گاتیک اسپانیایی تلفیقی از سازه های گلخانه ای قله‌ای و سیرکولار هستند. شکل سقف درطرح گاتیک به صورت کمان زاویه‌دار (گنبدی شکل) می باشد. نوع سازه گاتیک، از محکمترین سازه ها است و نمای آن به گلخانه‌های سنتی شباهت دارد.
شکل5. طرح گاتیک (طرح اسپانیایی)
مزیت ساخت انواع سازه گاتیک
- مقاومت نسبتاً بالا در برابر وزش شدید باد و بارش سنگین برف
- طراحی مخصوص سقف (به گونه ای که قطره آب روی گیاه چکه نمی کند)
نتیجه گیری:
تقسیم بندی سازه ها از جهات مختلف مورد بحث و بررسی بسیاری از کشاورزان قرار گرفته است.
↓⇓↓
برای اطلاعات بیشتر با تلفن های
09103218554
02634209120 الی 24
تماس بگیرید
